Vào khoảng cuối tháng 6 vừa qua, rất nhiều trang web đã đưa tin rằng nhà phân tích Ming-chi Kuo của Apple tuyên bố rằng iPhone mới được phát hành vào cuối năm nay sẽ không bao gồm bộ sạc hoặc EarPods có sẵn trong hộp. Điều này nghĩa là người dùng sẽ phải chi trả thêm một khoảng để sở hữu cả 2 loại phụ kiện nếu chưa có.
Bạn nghĩ sao về thông tin này? Nghe có vẻ như là một điều khá tồi tệ, và hầu hết người dùng Apple đều không thích đều này.
Theo nhà đầu tư MG Siegler, việc loại bỏ bộ sạc đi kèm cho iPhone 12 có lẽ là bước đi vô cùng mạo hiểm của Apple. Ông chỉ ra rằng có bốn lý do mà Apple có thể làm điều này: tăng lợi nhuận, chi phí vận chuyển, chuyển đổi từ bộ sạc có dây truyền thống sang bộ sạc không dây cho iPhone nói riêng và các sản phẩm thuộc hệ sinh thái của Apple nói chung, và lý do cuối là giảm thiểu lượng rác thái điện tử cho môi trường.
Tuy nhiên, người dùng lại nghĩ khác, họ cho rằng Apple thực hiện động thái này vì những lý do hoàn toàn ích kỷ, có thể là nhằm tăng cao lợi nhuận và giảm bớt quyền lợi của khách hàng chăng? Điều đó cũng có nghĩa là những người dùng chưa có bộ sạc trước đó sẽ phải chi thêm một khoản để có được một bộ sạc cho iPhone 12 mới của mình. Và thường thì các bộ sạc nói chung và các sản phẩm phụ kiện đến từ Apple đều không hề có mức giá dễ chịu.
Thế nhưng hãy xét về khía cạnh tích cực, những gì Apple làm đang rất được lòng những nhà bảo vệ môi trường. Vì sao ư? Hãy nhìn quy mô về khối lượng rác thải điện tử với con số lên tới hàng chục triệu tấn được đưa ra ngoài môi trường mỗi năm xem. Con số này gây tác động không hề nhỏ đến môi trường lẫn sức khỏe con người, bởi chỉ khoảng 20% số lượng rác thải điện tử là có thể tái chế được.
Năm 2018, Steven Yang, CEO của Anker - một công ty chuyên sản xuất phụ kiện điện thoại như pin và bộ sạc, đã có một bài phỏng vấn ngắn nói về nói về tầm nhìn của ông về tương lai của bộ sạc và USB-C. Ông nói: “Có một hy vọng cho chúng ta, không chỉ cho Anker mà còn cho những người khác trong ngành công nghiệp này. Đó là thay thế các bộ sạc có sẵn đi kèm trong hộp sản phẩm thành những bộ sạc cá nhân được đem theo ở mọi nơi và có thể sạc cho bất cứ thiết bị di động nào.”
Tất nhiên ý tưởng này sẽ tốt cho Anker, nơi mà chuyên sản xuất và bán các bộ sạc. Nhưng đồng thời điều này cũng sẽ tốt cho môi trường. Bài toán của Yang khá hợp lý và nó giải quyết được vấn đề cho các mặt hàng phụ kiện điện thoại được bán hàng năm.
“Mỗi điện thoại thông minh đều đi kèm với một bộ sạc riêng từ hãng. Chúng tôi ước tính đã có khoảng 1,5 tỷ điện thoại thông minh được xuất xưởng vào năm ngoái. Và con số này chỉ mới tính riêng cho điện thoại. Nếu tính luôn cả các thiết bị khác như: máy tính bảng, máy tính xách tay, sạc dự phòng, và hơn thế nữa, thì đã có khoảng tổng cộng bốn tỷ bộ sạc đã được xuất xưởng vào năm ngoái. Và chúng tôi ước tính khoảng 300.000 tấn chất thải điện tử chỉ đến từ các bộ sạc đi kèm trong hộp.
Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) đã ước tính rằng “mỗi năm có một triệu tấn bộ sạc được sản xuất thêm bên ngoài”. Dù cho bất kể con số này trên thực tế là bao nhiêu đi chăng nữa thì số lượng chất thải cũng sẽ cùng tồn tại, và con số này lúc nào cũng cao một cách không cần thiết. Giải pháp của Yang hóa ra lại rất giống với giải pháp mà Liên minh châu Âu đang thúc đẩy: sử dụng các bộ sạc chung phổ biến.
Vì nên có thể nói, quy mô của vấn đề về rác thải điện tử hiện nay lớn hơn rất nhiều so với việc mà Apple đang gây tốn kém cho người tiêu dùng bằng cách khiến họ mua riêng một bộ sạc. Tuy nhiên Apple hoàn toàn có thể “làm dịu” người dùng cho vấn đề bộ sạc này bằng những cách sau:
Đầu tiên, Apple có thể giải quyết rất nhiều sự phẫn nộ tiềm tàng đó bằng cách đơn giản cung cấp cho người tiêu dùng sự lựa chọn: bộ sạc miễn phí với iPhone hoặc thẻ quà tặng Apple Store với giá trị tương đương. Nhưng hãy cẩn thận với thẻ quà tặng, bởi Apple sẽ lấy lại một số tiền đó thông qua các dịch vụ đăng ký của riêng mình hoặc App Store bị cắt giảm.
Thứ hai, Apple có thể xem xét và chuyển đổi bộ sạc cho iPhone 12 sang USB-C. Apple đã chuyển đổi máy tính của mình sang cổng sạc USB-C, họ cũng đã chuyển iPad Pro sang USB-C và gần như mọi điện thoại thông minh khác được ra mắt trong thời gian những năm gần đây đều trang bị cổng sạc USB-C. Nếu Apple thay đổi, điều này sẽ làm giảm chất thải điện tử, giảm số lượng cáp mà tất cả chúng ta buộc phải mang theo và sử dụng.
Đã có nhiều lời đồn đại quanh câu chuyện về việc “Apple sẽ chuyển sang USB-C cho bộ sạc iPhone 12” này, và điều này hoàn toàn có lợi và khả thi ở nhiều góc độ. Nhưng quyết định cuối cùng vẫn sẽ là của Apple bởi chính họ đã ký cam kết tự nguyện thay đổi bộ sạc riêng thành chuẩn sạc phổ biến cùng với các công ty điện tử tiêu dùng lớn khác. Mặc dù vẫn sẽ có sự khác biệt lớn giữa phích cắm ở đầu sạc và đầu cắm ở đầu điện thoại. Nhưng về mặt kỹ thuật, Apple vẫn giữ lời bằng cách đặt cổng USB-C ở một đầu cáp sạc như với iPhone 11 hiện nay.
Một câu hỏi vẫn đang chờ xử lý là liệu bộ sạc đi kèm cho iPhone 12 (nếu có) sẽ có USB-C ở một đầu như iPhone 11, nhưng liệu những người dùng cũ vốn sở hữu nhiều cáp sạc cũ, khi muốn sử dụng với iPhone mới thì lại phải cần thêm cáp chuyển đổi chăng? Bởi có thể sẽ không có nhiều củ sạc tương thích với đầu USB-C của cáp sạc iPhone mới.
Nếu điều này không khả thi, Apple sẽ quay lại quyết định loại bỏ bộ sạc ra khỏi hộp. Người dùng iPhone hiện tại đã có bộ sạc và dây cáp để sạc cho điện thoại của mình, nhưng yêu cầu họ chuyển sang USB-C và mua bộ sạc mới, hay cáp chuyển đổi là một vấn đề khá phức tạp.
Có quá nhiều tin đồn về một chiếc iPhone sắp ra mắt chỉ có sạc không dây mà thôi. Điều này hoàn toàn có thể bởi Apple đã từng thẳng tay loại bỏ cổng tai nghe 3,5mm và hướng người dùng tới việc sử dụng tai nghe không dây bằng việc ra mắt Airpods. Bộ sạc không dây sẽ đi kèm với việc chi tiêu sẽ nhiều hơn. Mặt khác, hầu hết các giải pháp sạc không dây đều quá chậm so với những bộ sạc có dây tốt. Và, Apple vẫn chưa có một thông tin chính xác nào với việc sẽ cho ra mắt một bộ sạc không dây mạnh mẽ sau khi đã hủy bỏ dự án này cách đây không lâu.
Từ bây giờ cho đến khi chính thức được ra mắt, vấn đề quan trọng nhất về việc sạc pin sẽ là liệu Apple có cung cấp bộ sạc trong hộp nữa hay không. Và qua việc này, chúng ta có thể bắt đầu suy nghĩ nhiều hơn về việc thói quen mua hàng công nghệ của chúng ta ảnh hưởng đến hành tinh này như thế nào.